Anadolu'da Galatlar ve Galatya Tarihi

Eskiçağın Yunanlı ve Romalı yazarlarının eserlerinde Keltler ve Galler adlarıyla da anılan Galatların asıl yurtları Ren Nehri boylarıydı. Batı Avrupa'nın ilk halkları olan ve Keltçe konuşan Galatlar, Eski Yunanlılar ve Romalıların "Barbar" olarak tanıdıkları göçebe ve savaşçı bir kavimdi. İ.Ö. 7. Yüzyıldan itibaren göç ederek tüm Avrupa'ya yayılmaya başlayan Galatlar (Keltler/Galler) bu günkü Fransa'ya yerleştikten sonra bu ülke onların adıyla (Gallia) anıldı. Portekiz (Porta Galli) adını onlardan alan bir başka ülkeydi. İtalya'nın Alp Dağları bölgeleri (Gallia Cisalpina ve Gallia Transalpina) de adını onlardan alan bölgeler oldular. İ.Ö. 280 yılında kadın, çocuk, yaşlı ve hastalarıyla birlikte sayısı takriben 300 bin olan büyük bir kitle halinde Balkanlara giren, Makedonya ve Yunanistan'ı istila eden Galatların grubu Trakya'ya yöneldi. Yarısı silahlı olan 20 bin kişilik bir grup da İ.Ö. 277 yılında İstanbul ve Çanakkale boğazlarından Anadolu'ya geçti. Onlar, Anadolu'nun Ege Denizi kıylarıyla, kıyıya çok uzak olmayan bölgelerinde yaklaşık on yıl yertsiz yurtsuz dolandılar. Kentlere yağma seferleri düzenlediler, onlardan savaş vergisi aldılar. İ.Ö. 268 yılında Suriye (Seleukoslar) Kralı I. Antiokhos ile yaptıkları savaşta bu krala yenildiler. Tarihe Filler Savaşı olarak mal olmuş bulunan bu savaştan sonra onlar, Merkezi Ankara ve Yozgat'ın Böyük Nefesköy dolayları olmak üzere İç Anadolu'nun Yukarı Kızılırmak havzasına çekilip oraya yerleştiler. Onların yerleştikleri bu bölge adlarıyla, yani Galatia/Galatya olarak anıldı. Galatlar meskûn oldukları Galatya'da içinde bulundukları Hellenistik dünyanın değerlerini uzun süre benimsemeden, kendi dinleri ve gelenklerine bağlı kalarak, onlarla savaşarak ya da bazı kralların ordusunda paralı asker olarak savaşarak yaşamlarını idame ettiler. Çok üreyen bir kavim olarak nüfusları zamanla artan Galatlar, İ.Ö. I. Yüzyıl ortalarında Roma'ya bağımlı olan birleşik Galatya Krallığı'nı kurdular. Aynı yüzyılın son çeyreğinde Galatia Krallığı, Romalılar tarafından Roma eyaleti (Galatya Eyaleti) yapılarak Roma imparatorluğunun sınırlarına dâhil edildi. Bu kitap, sözünü etmiş olduğumuz Galatlar ve Galatya'nın yaklaşık 500 yıllık siyasal, sosyal ve kültürel tarihini anlatmaktadır.