İslami Finans Yönetiminde Şer’i Etkinlik (Finansal Mimari İçerisinde İslam Hukukunun Yeri)

1950’lerden itibaren İslam iktisadı araştırmalarının bir sonucu olarak İslami finans sisteminin genel yapısını içine alan ve İslami Finans Endüstrisi (İFE) şeklinde tanımlanan küresel mimari, ortaya çıkışı ve gaye odaklı süreci itibari ile fıkhın bir yaşam tarzı olarak insanlığa cevap verme çabasının güncel boyutu ve önemli bir parçasıdır. İslam; hukuk, eğitim, sosyal davranış ve ekonomik faaliyetler gibi hayatın her alanını kuşatan ve insan hayatının çeşitli yönlerini ihtiva eden alanların tamamını kapsar. Bu kapsam, insan hayatının bazı yönlerini ele alıp da geri kalanını ihmal eden veya bazı alanlardan izole olan bir hüviyette değildir. Bu yönüyle İslami finans sistemi, İslam ümmetinin fıkıh tarafından belirlenen iktisadi yaşam formunu yeniden kazanma çabasının güncel yönünü ifade etmektedir. Bu bağlamda İslami finans sisteminin iş ve işlemlerinde şer’i etkinliğin tesis edilmesi ekonomik etkinlik kadar önemli bir konudur. “İslami finansın fıkıhsızlaştırılması” ya da “fıkıh mühendisliği ile fıkhın finansa feda edilmesi” eğilimlerine karşın İslami finansın her alanında fıkhın dinamik yapısını ortaya koyan bu çalışma İslami finans endüstrisinde fıkıh merkezli bir yapının kurumsal dinamikler açısından korunmasını amaçlamaktadır.